Boże Narodzenie może być określane jako najwspanialszy czas w roku, na który czekamy z utęsknieniem, ale dla wielu osób jest to także czas niezwykle wymagający, trudny i wyczerpujący.

Pomimo najlepszych życzeń, aby wszyscy byli najszczęśliwsi w okresie świątecznym, dla niektórych osób czas ten może przynieść uczucie smutku, izolacji i depresji, znanego jako „świąteczna depresja” lub „bożonarodzeniowa depresja”.

Co więcej, możesz czuć się źle z powodu złego samopoczucia. Inni wydają się ważniejsi niż Ty. Kiedy panuje okołoświąteczny gwar, czujesz już wyczerpanie, a planowanie Świąt Bożego Narodzenia zwiększa Twój stres i smutek.

Dlaczego w świątecznym okresie wzrasta liczba przypadków depresji?

Presja idealnych świąt.

Nie tylko ten wielki dzień przypada zaledwie cztery dni po najkrótszym dniu w roku, ale i konieczność zorganizowania Świąt Bożego Narodzenia może być przytłaczająca dla tych, którzy nie są w najweselszym z nastrojów. 

Na nas wszystkich wywierana jest ogromna presja, aby Święta Bożego Narodzenia były idealne. Jesteśmy bombardowani obrazem pięknych, radosnych Świąt, gdziekolwiek spojrzymy – od reklam w telewizji, poprzez pełne dekoracji i prezentów sklepy, po tak zwaną realność w mediach społecznościowych. Koncentrując się na tym jak bardzo jesteśmy daleko to dych wykreowanych przez media, wspaniałych doznań, świąteczna depresja może łatwo wkroczyć w nasze życie.

Obrazy, które widzimy, często bardzo różnią się od naszej rzeczywistości, a ta rozbieżność może łatwo sprawić, że poczujemy się tak, jakbyśmy ponieśli porażkę, co poważnie wpłynie na nasz nastrój. Także różnica pomiędzy naszymi oczekiwaniami od Świąt Bożego Narodzenia, a tym czego faktycznie doświadczamy powoduje, że świąteczna depresja staje się realnym zagrożeniem.

Nasze doświadczenia i relacje

W innych przypadkach świąteczna depresja może być związana z trudnymi, przykrymi wspomnieniami z przeszłości lub lękiem przed spotkaniami rodzinnymi. Również wysoki koszt prezentów, dekoracji i jedzenia może wywołać stres finansowy, co wpływa na samopoczucie. Powodem obniżonego nastroju w okresie świąt może być także samotność. Trudno spędzać ten czas bez bliskich relacji rodzinnych lub przyjacielskich. Szczególnie gdy niedawno rozstałeś się z partnerem lub pogrążyłeś się w żałobie wzrasta ryzyko, że spotka Cię świąteczna depresja.

Kliniczna depresja sezonowa

Jednak poza świętami wiele osób doświadcza czegoś, co nazywa się zaburzeniem depresyjnym o charakterze sezonowym. W takim przypadku świąteczna depresja może być bardzo odczuwalna. Sezonowe zaburzenie afektywne to depresja kliniczna. Zwykle pojawia się późną jesienią i może trwać do wczesnej wiosny. Wiadomo, że wiąże się to ze zmianami oświetlenia w okresie zimowym. Ograniczona ekspozycja na naturalne światło może wpływać na rytm naszego organizmu i równowagę neurochemiczną. Może zmienić Twoją perspektywę, gdy dni wydają się krótsze, ciemność trwa dłużej, a zimna pogoda sprawia, że więcej przebywamy w pomieszczeniach zamkniętych.

Objawy, czyli po czym poznać, że to już świąteczna depresja.

Objawy świątecznej depresji są podobne do objawów depresji występującej o każdej porze roku.

• Zmęczenie lub brak energii
• Smutek i pustka
• Brak energii
• Nie lubisz już zajęć, które wcześniej lubiłeś
• Utrzymujące się poczucie winy, bezwartościowości lub beznadziejności
• Niskie poczucie własnej wartości
• Zmiana w relacjach osobistych
• Izolacja społeczna
• Bezsenność lub nadmierna senność
• Zmiana apetytu lub utrata lub przyrost masy ciała
• Trudności z koncentracją lub podejmowaniem decyzji
• Trudność w pracy lub szkole
• Ogólna drażliwość
• Samookaleczenia

Oto kilka sposobów, które pomogą Ci poradzić sobie z niskim nastrojem w okresie Świąt Bożego Narodzenia.

Sposobów na zadbanie o kondycję psychiczną w okresie świątecznym jest wiele. Niektóre z tych strategii mogą okazać się dla Ciebie lepsze niż inne. Pamiętaj jednak, aby wypróbować kilka, aby znaleźć ten, który działa najlepiej i poprawi Twoje samopoczucie. Zastosuj od razu, zanim dopadnie Cię świąteczna depresja.

• Rozpocznij nową tradycję. Zaplanuj rodzinny wypad lub wakacje zamiast spędzać je w domu. Jeśli wybierzesz zostać w domu sprawdź, z których obowiązków świątecznych jesteś w stanie zrezygnować by spędzić ten czas na odpoczynku.
• Staraj się nie ulegać świątecznej presji. Ustal realistyczne oczekiwania, unikaj nadmiernego nakładania siebie oczekiwań. Pamiętaj, że święta nie muszą być idealne.Jeśli nie czujesz się komfortowo, możesz opuścić świąteczne spotkanie i powiedzieć innym: „Tym razem zostanę w domu”.
• Wolontariat. Pomóż instytucji pomocowej opiekować się potrzebującymi, zorganizuj lub zaangażuj się w zbiórkę datków w swojej społeczności lub po prostu pomóż sąsiadowi. Możesz wybrać się do schroniska dla zwierząt i zabrać psa na spacer.
• Wróć do natury. Wyjście na spacer po parku lub odwiedzenie lasu może być mile widzianą zmianą scenerii. Samo przebywanie na świeżym powietrzu może pomóc wielu osobom, które czują się przytłoczone. Nawet w mroźne dni bliskość natury sprawi, że świąteczna depresja oddali się od Ciebie bardzo szybko.
• Dbać o siebie. Staraj się utrzymywać regularny rytm snu. Regularne ćwiczenia lub spacery mogą przyczynić się do poprawy nastroju i ogólnego stanu zdrowia. Stosuj zdrową, zbilansowaną dietę, spraw sobie przyjemność czymś smacznym i wybacz sobie okazjonalne pobłażanie. Możesz wprowadzić ćwiczenia oddechowe, relaksacje lub medytacje.
• Porozmawiaj. Nawiąż kontakt z zaufanymi członkami rodziny lub przyjaciółmi, aby podzielić się tym, jak się czujesz i zdjąć część tego ciężaru z ramion. Stres podczas świąt jest bardzo powszechny, bliscy mogą nawet odczuwać to samo. Możesz także skontaktować się ze specjalistą ds. zdrowia psychicznego. Razem będziecie mogli porozmawiać o tym, czego doświadczasz, znaleźć sposoby na obniżenie stresu i powrót do poczucia się bardziej sobą – w okresie świątecznym i później.
• Trzymaj się z daleka od mediów społecznościowych. Ogranicz korzystanie z mediów społecznościowych, ponieważ wydaje się, że wszyscy inni zawsze bawią się lepiej niż ty. Witryny takie jak Facebook, Instagram i Snapchat mogą mieć bezpośredni negatywny wpływ na poczucie samotności, niepokoju i obniżonego nastroju. Kiedy długo przeglądasz media społecznościowe, ryzyko, że pojawi się świąteczna depresja rośnie w dużym stopniu.

Kiedy skorzystać z pomocy specjalisty – psychologa lub psychoterapeuty.

Święta mogą wiązać się z wieloma wyzwaniami. A jeśli chodzi o stres i zdrowie psychiczne, czasami istnieje tendencja, aby chcieć poczekać i zobaczyć, jak się sprawy potoczą. Jeśli czujesz, że to z czym się zmagasz to może być świąteczna depresja zgłoś się po pomoc do specjalisty z zakresu zdrowia psychicznego. Dzięki profesjonalnemu wsparciu osoby cierpiące na depresję (sezonową lub inną) mogą nauczyć się długoterminowych sposobów radzenia sobie ze stresem, ze złożonymi emocjami i sytuacjami oraz odnajdywania spokoju – zwłaszcza w czasie okołoświątecznym.

Szczególnie gdy pojawiają samookaleczenia lub myśli samobójcze, nie czekaj, udaj się po pomoc do specjalisty.

Wnioski:

Świąteczna depresja to realny problem, który może dotknąć każdego z nas. Zrozumienie objawów, skorzystanie z dostępnych środków samopomocy, a także skonsultowanie się z profesjonalistą w razie potrzeby, to kluczowe kroki w radzeniu sobie z tą formą depresji. Święta Bożego Narodzenia powinny być okazją do dzielenia się miłością i wsparciem, zarówno dla innych, jak i dla samego siebie.

Świąteczna depresja może być trudnym doświadczeniem, ale z odpowiednią pomocą i zrozumieniem można ją przezwyciężyć. Warto pamiętać, że nie ma nic złego w szukaniu pomocy, a zadbana sfera emocjonalna to ważny element pełni życia, zwłaszcza w okresie świątecznym.

Należy pamiętać, że informacje zawarte w tym artykule służą wyłącznie celom edukacyjnym i nie powinny zastępować profesjonalnej porady lekarskiej lub dotyczącej zdrowia psychicznego. Jeśli Ty lub ktoś, kogo znasz, znajduje się w bezpośredniej trudnej sytuacji lub potrzebuje pomocy, skontaktuj się ze specjalistą ds. zdrowia psychicznego lub infolinią.